Người ta đồn rằng, chim lợn kêu ở đầu hồi nhà ai thì nhà đó sắp có người chết. Chim lợn hay chim cú lợn là loài chim rất thông minh nhưng bị coi là quỷ dữ vì chim lợn kêu ở đầu hồi nhà ai thì nhà đó sắp có người chết. Chim cú lợn kêu 7 tiếng thì cái chết ứng vào nam giới, còn 9 tiếng thì ứng vào nữ giới.
Người ta còn đồn rằng, khi con người sắp chết, sẽ giải phóng một thứ mùi đặc trưng và chim lợn với thính giác nhạy bén, đã phát hiện ra và báo hiệu. Vì quan niệm như vậy, nên khi tiếng chim lợn kêu éc éc thành tràng dài não nề trong đêm khuya tĩnh mịch, luôn tạo cảm giác rợn người.
Thậm chí, những tiếng chim lợn trong đêm, sẽ khiến cả làng bàn tán chuyện chết chóc sẽ xảy đến với một ai đó, rồi người ta thi nhau đoán già, đoán non. Vì niềm tin loài chim này mang lại những điềm xấu, nên chim lợn bị ghét bỏ, bị xua đuổi, thậm chí bị giết. Tuy nhiên, các nhà khoa học lại không tin vào điều đó. Chim lợn thực sự là một loài động vật có ích.
Chia sẻ trên báo chí, TS Vũ Thế Khanh, Tổng Giám đốc Liên hiệp Khoa học Công nghệ Tin học Ứng dụng (UIA) thừa nhận: Quan niệm chim lợn kêu là có người chết khá phổ biến ở nhiều địa phương và chính ông cũng không thấy xa lạ. Tuy nhiên, điều đó không có gì là khó hiểu hay kỳ bí.
Ông diễn giải: Thực tế, khoa học đã chứng minh nhiều loài động vật có khả năng dự báo được thiên tai hoặc biết trước cái chết, chẳng hạn khi tổ kiến được đôn cao sẽ có mưa lớn, chuồn chuồn bay thấp thì mưa, hay chuyện báo chí đưa tin về một con mèo ở Mỹ có thể dự báo chính xác cái chết bằng cách đến bên bệnh nhân đang trong giai đoạn hấp hối cho đến khi người này chết...
Cũng theo ông Khanh, việc chim lợn kêu rồi có người chết có thể là đặc tính của loài này. Bởi thông thường, con người sẽ phát ra một thứ sóng điện từ. Với người sắp chết sẽ có một thứ sóng (mùi vị) rất đặc trưng mà chỉ một số người hoặc một số loài vật mới nhận ra, trong đó có chim lợn. “Điều này cũng giống như việc bác sĩ bắt mạch sẽ biết tình trạng sức khỏe của bệnh nhân hay chuyện kền kền chuyên ăn xác thối phát hiện ra nguồn thức ăn của mình”, ông Khanh lấy dẫn chứng.
GS.TSKH Đặng Huy Huỳnh, Chủ tịch Hội Động vật học Việt Nam cũng chỉ ra rằng, chính vì đặc điểm nguồn thức ăn của chim lợn thường sống gần với người, vậy nên chuyện chim lợn thường kêu ở khu dân cư, trên mái nhà, trong vườn... là điều hoàn toàn dễ hiểu. Thêm vào đó, chim lợn là loài sống về đêm, tiếng kêu của chúng vang vọng giữa không gian tĩnh mịch dễ gợi cho người ta suy tưởng về những điều kỳ bí chứ thực ra đó chỉ đơn thuần là hoạt động sinh học.
Theo các chuyên gia, hiện nay chưa có công trình khoa học nào chứng minh được rằng chim lợn kêu báo hiệu người chết vì chúng phát hiện được mùi tử khí, cũng chưa có nghiên cứu chuyên sâu về tiếng kêu của chim lợn. “Việc chim lợn kêu rất nhiều trong một thời điểm nào đó ở một vùng nào đó có thể giải thích như sau: Tiếng kêu của chim lợn dùng để dọa con mồi, khiến con mồi hoảng sợ phải di chuyển để trốn chạy, khi đó chim lợn dễ dàng phát hiện ra. Trong quá trình đi kiếm mồi, không phải lúc nào chim lợn cũng kêu. Có thể còn nhiều lý do khác chưa được biết đến. Thứ nữa, trong thời kỳ sinh sản, do nhu cầu thức ăn tăng cao nên chim lợn phải nỗ lực kiếm ăn nhiều hơn. Do vậy chúng cũng kêu nhiều hơn. Thường thì chim lợn kêu nhiều vào mùa sinh sản”, ông Tường cho biết.
Từ những phân tích trên, câu hỏi “chim lợn có thực sự đáng sợ?” đã được các chuyên gia phủ nhận. Chuyên gia đưa thêm dẫn chứng để chứng minh cho nhận định này: “Chim lợn không những không đáng sợ mà nó còn là loài chim có ích cho nông nghiệp. Theo tài liệu, mỗi năm Cú lợn lưng xám (Tyto alba) có thể tiêu diệt 300 - 400 con chuột phá hoại mùa màng”.
Còn TS Vũ Thế Khanh dù thừa nhận chuyện chim lợn kêu có liên quan đến người chết, song ông cũng cho rằng không nên “đổ thừa” hoàn toàn do chim lợn. “Bởi thực tế thì dù chim lợn không kêu vẫn sẽ có người chết. Chim lợn chỉ nên coi như một chiếc chuông báo cũng như việc gà gáy thì trời sáng hoặc dù kiến không bay ra khỏi tổ thì trời vẫn mưa, chuồn chuồn không bay cao thì trời vẫn nắng...”, ông Khanh nói.
Như vậy, tiếng kêu của chim lợn hoàn toàn không phải là một điều kỳ bí, mang màu sắc tâm linh hay chỉ đem đến điều xui xẻo. Tuy nhiên, “việc tin hay không tin vào một điều gì đó là tùy thuộc ở quan niệm của mỗi người. Nên coi niềm tin chim lợn báo trước cái chết cũng giống việc người ta tin rằng chim khách kêu là báo trước nhà sẽ có khách đến thăm, hay các loài động vật trên thế giới dự báo kết quả của các trận bóng đá ở Wold Cup...”, chuyên gia nhận định.
Lê Cao (T/h)