Phóng sinh là một trong những hoạt động người Việt Nam hay làm vào dịp rằm tháng 7 âm. Khi phóng sinh chúng ta cần chuẩn bị lễ vật, thực hiện bài khấn phóng sinh và chú ý những điều đặc biệt như sau:
Vào những dịp Tết, rằm tháng Giêng, rằm tháng 7 âm hay những dịp cầu nguyện cho bản thân hay gia quyến, người Việt Nam hay tổ chức phóng sinh. Phóng sinh là một việc làm thể hiện lòng từ bi bác ái, mục đích phóng sinh là để đánh thức tâm Bồ đề của chúng sinh (con vật) trước khi phóng sinh. Đồng thời hành động này cũng thể hiện lòng từ bi của người con Phật, tâm không mong cầu lợi ích cho riêng bản thân mình nhưng phước báu lại to lớn vô cùng.
Khi phóng sinh chúng ta cần chuẩn bị lễ vật, thực hiện bài khấn phóng sinh và chú ý những điều đặc biệt sau:
Theo Thượng tọa Thích Nhật Từ - Phó Trưởng Ban Phật giáo Quốc tế Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Phó Viện trưởng Học viện PGVN: “Phóng sinh là khi gặp một con vật bị nạn, mình ra tay cứu thoát, hoặc nhìn thấy một hoặc nhiều con vật sắp bị giết, mình bỏ tiền ra mua để cứu sống chúng. Phóng sinh xuất phát từ lòng thiện của con người, không vì một mục đích gì cả, và cũng không cần công khai cho người khác biết. Đó mới là ý nghĩa thực sự của phóng sinh”.
Trong thực tế cuộc sống, mọi người hay chọn chim, cá, lươn, ốc… để phóng sinh. Việc phóng sinh này tùy theo tín tâm và điều kiện của mỗi gia đình, không bắt buộc số lượng nhiều hay ít. Dân gian còn kiêng phóng sinh loài nào thì không nên ăn ngay loài đó (thể hiện tâm từ bi không phân biệt chỗ cứu, chỗ ăn).
Chúng sanh nay có bấy nhiêu
Lắng tai nghe lấy những lời dạy răn
Các ngươi trước lòng trần tục lắm
Nên đời nay chìm đắm sông mê
Tối tăm chẳng biết làm lành
Gây bao tội ác, lạc vào trầm luân
Do vì đời trước ác tâm
Nên nay chịu quả khổ đau vô cùng
Mang, lông, mai, vẩy, đội sừng
Da trơn, nhám, láng, các loài súc sanh
Do vì ghen ghét, tham sân
Do vì lợi dưỡng hại người làm vui
Do vì gây oán chuốc thù
Do vì hại vật, hại sanh thoả lòng
Do vì chia cách, giam cầm
Do vì đâm thọc chịu bao khổ hình
Cầu xin Phật lực từ bi
Lại nhờ Phật tử mở lòng xót thương
Nay nhờ Tăng chúng hộ trì
Kết duyên Tam bảo thoát vòng khổ đau
Hoặc sanh lên các cõi trời
Hoặc liền thức tỉnh về nơi cõi lành
Hoặc sanh lên được làm người
Biết phân thiện ác, tránh điều lầm mê…..
Chúng sanh Quy y Phật
Chúng sanh Quy y Pháp
Chúng sanh Quy y Tăng….
Úm, ngâm ngâm ngâm (3 lần)
Khi phóng sinh, ta phải xuất phát từ lòng từ bi, không vì ý nghĩa tư lợi. |
- Khi phóng sinh, ta phải xuất phát từ lòng từ bi, không vì ý nghĩa tư lợi (như cầu sống thọ, cầu may mắn, giải trừ tật bệnh…). Vì nếu không như vậy, việc phóng sinh tuy có tốt, nhưng hiệu quả lại rất hạn chế, bởi tâm từ bi không khởi sinh, chưa nói gì đến chuyện nuôi dưỡng. Phóng sinh theo kiểu hùa theo số đông, mang tính lễ nghi hình thức, không có thiện niệm khi thực hiện cũng là hành vi sai lạc với bản chất của việc phóng sinh.
- Phóng sinh phô trương đi kèm hoạt động cúng tế ồn ào của một số bộ phận người Việt đang làm là không đúng với bản chất của việc phóng sinh lễ Vu Lan. Khi phóng sinh cần thực hiện âm thầm, chọn nơi vắng vẻ càng tốt, vì pháp sự này không nên kích thích lòng tham của những người săn bắt, tạo thêm nghiệp chướng cho họ mà chính chúng ta cũng bị giảm phần công đức.
- Phóng sinh là tự do, không phân lượng lớn nhỏ, ít nhiều, không chọn ngày giờ tốt xấu… Có thể chỉ cần phóng sinh một con cá, quan trọng là đảm bảo cá vẫn mạnh khỏe khi thả. Khi thả không nên cầm cả xô hay túi vứt xuống ao, hồ, sông, suối mà nên bốc từng nắm nhẹ nhàng thả xuống ở nhiều nơi, không tập trung một chỗ.
Phóng sinh là tự do, không phân lượng lớn nhỏ, ít nhiều, không chọn ngày giờ tốt xấu |
- Đảm bảo con vật được phóng sinh có môi trường rộng rãi, an toàn trước khi được phóng sinh. Tránh trường hợp mua vài trăm con cá đựng chật chội trong một chiếc xô, khi phóng sinh thì ắt sẽ có cá chết.
- Tìm hiểu môi trường sinh tồn của sinh vật, chọn nơi con vật được phóng sinh có thể sống ở đó lâu dài không bị bắt, hay do môi trường xấu quá mà chết. Ví dụ không thả cá nước mặn (biển) xuống môi trường nước ngọt (ao hồ).
- Không phóng sinh vào môi trường nhiều động vật ăn thịt, khó sinh tồn, hay môi trường sát hại động vật khác, ví như không thả rùa chuyên ăn cá vào ao cá, cũng như không thả cá vào ao hồ toàn rùa ăn cá.
- Tuyệt đối tránh phóng sinh những loài động vật xâm hại ngoại lai như rùa tai đỏ, cá chim trắng... vì hành động này vô tình sẽ góp phần làm tăng nguy cơ đảo lộn hệ sinh thái, hủy diệt quần thể động vật bản địa.
Thao tác phóng sinh phải nhanh nhẹn, nghi lễ ngắn gọn nhưng đủ sức tế độBan thông tin truyền thông, Giáo hội Phật giáo khuyến cáo: “Phóng sinh là cơ hội để con vật có điều kiện quy y Tam Bảo và sám hối nghiệp chướng, việc làm tốt trong Đạo Phật, thể hiện lòng Đại từ Đại bi nên trong nghi thức phóng sinh có lễ quy y, sám hối cho con vật trước khi phóng sinh. Nhưng chúng ta cũng không nên quá tin vào hình thức, tiến hành những nghi lễ rườm rà, câu nệ. Khi phóng sinh, thao tác phải nhanh nhẹn, rốt ráo; nghi lễ ngắn gọn nhưng đủ sức tế độ; không nên nặng phần hình thức, tránh cho các sinh vật phải chịu kéo dài nỗi khổ sợ hãi, ngột ngạt, tù túng vì bị giam cầm; có khi chúng phải mất mạng trước khi được ta phóng thích”. |