Luận giải ý nghĩa 64 quẻ dịch: quẻ Địa Sơn Khiêm (謙 qian1) chi tiết nhất

Kinh Dịch (易經) là bộ sách kinh điển của Trung Hoa. Nó là một hệ thống tư tưởng triết học của người Á Đông cổ đại. Tư tưởng triết học cơ bản dựa trên cơ sở của sự cân bằng thông qua đối kháng và thay đổi (chuyển dịch). Ban đầu, Kinh Dịch được coi là một hệ thống để bói toán, nhưng sau đó được phát triển dần lên bởi các nhà triết học Trung Hoa. Cho tới nay, Kinh Dịch đã được bổ sung các nội dung nhằm diễn giải ý nghĩa cũng như truyền đạt các tư tưởng triết học cổ Á Đông và được coi là một tinh hoa của cổ học Trung Hoa. Nó được vận dụng vào rất nhiều lĩnh vực của cuộc sống như thiên văn, địa lý, quân sự, nhân mệnh...

Các biểu tượng của Kinh Dịch là nằm trong tập hợp của 64 tổ hợp của các đường trừu tượng gọi là quẻ (卦 guà). Mỗi quẻ bao gồm 6 hào (爻 yáo) được biểu diễn dưới dạng các đoạn thẳng nằm ngang; mỗi hào này có thể là Dương (đường liền nét) hay Âm (đường đứt nét bao gồm hai đoạn thẳng cách nhau một khe nhỏ). Với sáu đoạn thẳng này được đặt lên nhau từ dưới lên trên trong mỗi quẻ suy ra có 26 hay 64 tổ hợp của hào và như vậy có 64 quẻ.

Mỗi quẻ đại diện cho một trạng thái, tiến trình hay sự thay đổi có thể xảy ra. Khi quẻ được gieo bằng một trong những phương thức của bói toán bằng Kinh Dịch thì mỗi một đường (hào) có thể là tĩnh hoặc động. Hào động có thể có sự thay đổi từ Âm sang Dương hay ngược lại để tạo thành một quẻ khác, việc giải nghĩa của quẻ được gieo ban đầu dựa trên sự cân nhắc và xem xét các thay đổi đó.

1. Quẻ Địa Sơn Khiêm (謙 qian1) - Đồ hình quẻ

Quẻ Địa Sơn Khiêm, đồ hình ::|::: còn gọi là quẻ Khiêm (謙 qian1), là quẻ thứ 15 trong Kinh Dịch.

* Nội quái là ☶ (::| 艮 gen4) Cấn hay Núi (山).

* Ngoại quái là ☷ (::: 坤 kun1) Khôn hay Đất (地).

Trong đất có núi là quẻ Khiêm (nhún nhường). Người quân tử lấy đất mà bớt chỗ nhiều, bù chỗ ít, làm cho vật cân bằng. Khiêm nghĩa là ti tốn, chịu nhường sùng cao người khác, mà mình an ở vị trí khuất lùn. (Quốc Văn Chu Dịch Diễn Giải - Phan Bội Châu). Quẻ Khiêm là thoái (thoái nhượng, lùi nhường bước, nhũn nhặn). Thuộc tháng 9.

Về quẻ này, sách xưa ghi: Đào Văn Liệt một nhà Dịch học nói với Kim Lâu Tử ngày hôm sau sẽ mưa. Kim Lâu Tỏ liền gieo quẻ được Địa Sơn Khiêm, hào 4 động biến thành quẻ Lôi Sơn Tiểu Quá. Ông bèn kết luận hôm đó không mưa, vì 2 quẻ trên đều thuộc Thổ (quái Khôn và quái Cấn) đều khắc Thủy, không mưa mà còn nắng to. Quả nhiên hôm đó tạnh ráo, nắng to.

Khi dự báo quẻ này cho biết, đang có điều kiện thuận lợi, tốt đẹp, người có trí giữ được phẩm chất và thành quả đến cùng, cần giữ mình mọi lúc, mọi nơi.

Tượng trưng sự khiêm nhường, nhân nhượng, lui về phía sau, tính tốt, sự mềm mỏng, giản dị, sự thành thật. Mọi việc sẽ dễ dàng thuận lợi cho những người biết khiêm nhường, trở về cuộc sống giản dị. Ở đời biết sống khiêm tốn là người khôn ngoan, sẽ đạt được nhiều thắng lợi trong cuộc sống, thêm bạn bớt thù.

Thành đạt sẽ tới. Coi chừng sự tham lam và ích kỷ. Nên gần gũi với những người năng động cùng lý tưởng với bạn. Rất có lợi nếu bạn chứng tỏ được sự khiêm nhường của mình. Đừng cho là mình có tài hơn họ. Họ sẽ không tha thứ cho sự tự kiêu của bạn. Cũng đừng quá mơ mộng. Quẻ này khuyên bạn nên kiểm soát các cảm xúc của bạn nhằm có một nhận định khách quan.

Ý nghĩa của quẻ Địa Sơn Khiêm

Quẻ Khiêm có hào chủ là hào Cửu Tam nằm ở vị trí trên cùng của hạ quái, đắc chính. Hào nào tượng trưng cho bậc thần tử có công lao trùm đời, có tài lớn, tuy nhiên lại chịu dưới thượng quái Âm nên đức tính khiêm nhường. Thượng quái Khôn ba hào âm, hạ quái Cấn có một hào dương nếu đem so sánh với những quẻ khác tương tự có thượng quái Không và hạ quái có một hào Dương (đứng ở vị trí khác) thì: Quẻ Địa Thủy Sư ở một hào dương ở hào Nhị là hào đắc trung, tượng trưng cho vị tướng soái đầy đủ ân và uy nên chỉ đạo được người khác. Quẻ Khiêm hào Dương nằm ở hào Cửu Tam vốn dương hào cư dương vị nên nếu làm quá sẽ hỏng việc. Phải biết nhún nhường, khiêm tốn thì ngũ âm sẽ tin theo và đưa đến kết quả tốt đẹp. Do vậy quẻ này tuy có những điểm bất đồng so với quẻ Sư nhưng cơ bản đều mang đến đến kết quả tốt đẹp. Tượng quẻ Khiêm có Khôn ngoại quái là đất, Cấn nội quá là núi “Địa Trung Hữu Sơn” được hiểu là trong đất có núi, núi dù cao đến đâu cũng nằm lại mặt đất. Quẻ bao hàm sự khiêm tốn trong lối hành xử. Càng khiêm tốn thì vận số càng được thịnh vượng.

Quẻ Địa Sơn Khiêm tốt cho việc gì?

Quẻ Khiêm chính là tới lúc cực thịnh nên khiêm tốn sẽ hạn chế sự đố kỵ trong thiên - địa - nhân. Điều này chính là triết lý đạo đức và cũng là thực tế rõ ràng, càng cao quá sẽ càng dễ đổ, phú quý càng lớn dễ làm vật hy sinh khi sơn hà đổi chủ. Quẻ này tốt cho công danh sự nghiệp. Người gặp quẻ này có phúc, có lộc nhờ tính khiêm nhường sáng suốt nên công danh tốt, sự nghiệp phát triển. Tình duyên - gia đạo gặp quẻ Địa Sơn Khiêm hòa thuận, an lành hết sức.

2. Nếu chi tiết hóa từng sự việc, cho biết:

- Xem thế vận: hiện tại bình an vô sự.

- Xem hy vọng: chưa thể thực hiện ngay. Sẽ đến lúc như ý.

- Xem tài lộc: chờ lâu sẽ có.

- Xem sự nghiệp: càng ngày càng tốt, không nên nôn hóng.

- Xem nhậm chức: tuần tự như tiến, nên nhờ người trên giúp.

- Xem nghề nghiệp: giữ việc cũ thì tốt.

- Xem tình yêu: cần tôn trọng lẫn nhau sẽ tốt.

- Xem hôn nhân: chờ thời gian kết thành lương duyên.

- Xem đợi người: đến chậm.

- Xem đi xa: chuyến đi bình an vui vẻ.

- Xem pháp lý: nên hòa giải, tranh chấp bất lợi.

- Xem sự việc: khiêm nhường mới giải quyết được.

- Xem bệnh tật: không nặng.

- Xem thi cử: bình thường.

- Xem mất của: khó đoán, khó tìm.

- Xem người ra đi: đi gần, bình an vô sự.